Distichiasis – dwurzędność rzęs.
Jest to wada powiek polegająca na nieprawidłowym wzroście rzęs.
Pies obarczony tą wadą oprócz rzędu rzęs prawidłowo zbudowanych i wyrastających z brzegu skórnego powieki posiada dodatkowy ich rząd (bądź pojedyncze dodatkowe rzęsy) rosnących przyśrodkowo, to jest od strony rogówki z ujść gruczołów Meiboma.
Stopień nasilenia tej wady bywa bardzo zmienny; często choroba występuje jedynie w postaci pojedynczej rzęsy lub kilku rzęs, które są delikatne i krótkie, nie urażają gałki ocznej i nie dają żadnych objawów klinicznych.
Bywa też tak, że choroba manifestuje się całym rzędem rzęs, często twardych i długich, które silnie podrażniają oko. W ostrej formie, przy stałym podrażnianiu gałki ocznej, poważne distichiasis może powodować stany zapalne oczu i ich powikłania - w formie łagodnej nie daje żadnych objawów.
OBJAWY
Pierwszą oznaką jest zwiększone mruganie lub mrużenie oczu, które samo w sobie może być bolesne ze względu na zmęczenie mięśni. Typowe objawy to nadmierne łzawienie, kurcz powiek, pocieranie oka łapą. Przewlekłe przekrwienie i podrażnienie spojówek często powoduje stan zapalny. Przewlekłe podrażnienie rogówki prowadzi do jej zmętnienia, zbliznowacenia lub owrzodzenia. Długoterminowe uszkodzenie rogówki może prowadzić do częściowej utraty wzroku.
Należy pamiętać, że w przypadku mniejszej ilości dodatkowych rzęs objawy (o ile występują) mogą pojawiać się okresowo. Związane jest to z naturalnym cyklicznym wypadaniem i odrastaniem rzęs.
Powyższe objawy nie są wyłącznie związane z Distichiasis, dlatego zawsze należy dokładnie zbadać oko pod kątem występowania innych chorób.
WYSTĘPOWANIE
Według raportu American College of Veterinary Ophthalmologists /który m.in. zajmuje się certyfikacją badań okulistycznych CERF psów rasowych należących do AKC (American Kennel Club)/ procent wyżłów weimarskich, u których w latach 2010 – 2012 stwierdzono distichiasis wyniósł 31.9%.
(27.6% w latach 2000 – 2009 oraz 30.7% w latach 1991- 1999).
DIAGNOZA
Distichiasis rozpoznaje się poprzez dokładne zbadanie brzegów powieki w powiększeniu. Nie jest wymagane żadne znieczulenie, ani sedacja.
PRZYCZYNY
Według obecnej wiedzy jest to wada, której dziedziczności nie potwierdzono. Przyczyny występowania dwurzędności są nieznane, co za tym idzie nie istnieją testy genetyczne wykrywające tę wadę. Praktyka hodowlana potwierdza, że zdrowi rodzice mogą mieć potomstwo obarczone chorobą, zdarzają się też sytuacje odwrotne. Sugeruje się, że za wystąpienie distichiasis odpowiadać może wiele genów lub zestawów genów. Biorąc pod uwagę częstość występowania wyżły weimarskie mają niewątpliwie skłonność rasową do występowania distichiasis.
Ponieważ dziedziczenie tej wady u wyżłów weimarskich nie jest obecnie znane, na świecie nie prowadzi się żadnych programów hodowlanych mających na celu ograniczenie występowania lub wyeliminowanie tej choroby. Jednakże z ostrożności nie należy rozmnażać psów, u których występuje ciężka postać distichiasis wymagająca interwencji chirurgicznej. Nie zaleca się kojarzenia par psów, u obojga których występuje objawowe distichiasis.
LECZENIE
W przypadkach distichiasis nie wywołującego żadnych objawów klinicznych u psa podejmowanie leczenia nie jest potrzebne. W przypadkach, gdy nieprawidłowo rosnące rzęsy irytują gałkę oczną konieczna jest interwencja weterynaryjna: najczęściej stosuje się krioepilację lub elektroepilację. Leczenie jest proste i w większości przypadków daje znakomite wyniki. Nie daje powikłań i nie wpływa na dobrostan zwierzęcia. Z uwagi na naturalną cykliczność wzrostu i wypadania rzęs czasami zachodzi konieczność powtórzenia zabiegu. W przypadku poważnego distichiasis (pełen rząd gęstych włosków) zabieg epilacji należy rozłożyć na kilka etapów, jednorazowe usunięcie wszystkich dodatkowych rzęs może spowodować zbliznowacenie epilowanego obszaru powieki.
